Κατεύθυνση σκηνοθεσίας

Η Κατεύθυνση Σκηνοθεσίας απευθύνεται σε φοιτητές/τριες όλων των κατευθύνσεων, εφόσον έχουν περάσει το υποχρεωτικό μάθημα κορμού Σκηνοθετικές προσεγγίσεις (5ο εξ.). Η επιλογή των φοιτητών της ειδίκευσης γίνεται μέσα από την παρουσίαση 3λεπτων σκηνοθετικών δράσεων, πριν από την αρχή του 6ου εξ. 

Όσοι/ες ακολουθούν αυτήν την Κατεύθυνση πρέπει να παρακολουθήσουν ένα πρόγραμμα μαθημάτων, που συνδυάζει μαθήματα Σκηνοθεσίας με μαθήματα από τις κατευθύνσεις της Υποκριτικής, της Σκηνογραφίας και της Δραματολογίας-Παραστασιολογίας. Όσοι/ες ολοκληρώσουν με επιτυχία αυτά τα μαθήματα, έχουν τη δυνατότητα να αναλάβουν διπλωματική εργασία στη σκηνοθεσία.

Πιο συγκεκριμένα, οι φοιτητές/τριες που επιλέγουν την Κατεύθυνση της Σκηνοθεσίας θα πρέπει να παρακολουθήσουν με επιτυχία τα εξής μαθήματα:

• Πέντε μαθήματα Σκηνοθεσίας (Σκηνοθεσία Ι, II, III, IV, Ειδικό Εργαστήριο Σκηνοθεσίας: Το θέατρο για παιδιά και νέους)
• Σκηνοθετικά ρεύματα στην Ευρώπη Ι και ΙΙ
• Εισαγωγή στον θεατρικό φωτισμό
• Θεατρικός φωτισμός Ι
• Ειδικά ζητήματα αρχαίου δράματος Ι
• Δύο μαθήματα Δραματολογίας από τους κύκλους: «Δραματουργικές αναλύσεις», «Ειδικά ζητήματα Δραματολογίας», «Συγκριτική δραματολογία».
• Δύο μαθήματα Παραστασιολογίας από τα εξής: Κριτική ανάλυση παραστάσεων· Μεταγραφές: από τη λογοτεχνία στο θέατρο· Υποκριτική και θεατρικός χώρος· Παραστάσεις αρχαίου δράματος στους νεώτερους χρόνους· Από τον Στανισλάβσκι στον Καστελούτσι· Το ηχητικό θέατρο.
• Ένα εργαστηριακό μάθημα από τα εξής: Δραματουργία παράστασης, Από το κείμενο στην παράσταση, Σεμινάριο δημιουργικής γραφής ΙΙ.

Σημ. Η Επιτροπή Σπουδών (με βάση αυτό το πνεύμα προσδιορισμού των κύκλων των γνωστικών αντικειμένων) μπορεί να αναπροσαρμόζει κάθε Σεπτέμβριο τον κατάλογο των Υποχρεωτικών για την κατεύθυνση μαθημάτων ανάλογα με τα προσφερόμενα μαθήματα.

Στα παραπάνω 15 μαθήματα, προστίθενται 12 ακόμη από τις άλλες κατευθύνσεις προκειμένου να συμπληρωθεί ο αριθμός των Επιλεγόμενων κατεύθυνσης (σύνολο 27): είτε δηλαδή από αυτά της της Κατεύθυνσης Δραματολογίας/ Παραστασιολογίας, είτε από τα μαθήματα της Κατεύθυνσης Υποκριτικής (εφόσον ο φοιτητής/τρια έχει γίνει δεκτός/ή στην κατεύθυνση), είτε από τα μαθήματα της κατεύθυνσης Σκηνογραφίας (εφόσον έχει γίνει δεκτός/ή στην κατεύθυνση), είτε από συνδυασμό των παραπάνω. Τέλος, για όσους φοιτητές έχουν γίνει δεκτοί στην Κατεύθυνση της Σκηνοθεσίας, αλλά όχι στην Κατεύθυνση της Υποκριτικής, απαιτείται και μια Βεβαίωση συστηματικής παρακολούθησης ενός τουλάχιστον μαθήματος Υποκριτικής.

Ο σχεδιασμός της Κατεύθυνσης της Σκηνοθεσίας προβλέπει τη συνύπαρξη στην Κατεύθυνση φοιτητών/ριών, που έχουν γίνει ήδη δεκτοί στην Υποκριτική, μαζί με φοιτητές, που έχουν ήδη γίνει δεκτοί στη Σκηνογραφία, και μαζί με φοιτητές της κατεύθυνσης της Δραματολογίας-Παραστασιολογίας.

Για τα παραπάνω μαθήματα, μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες στις σελίδες των οικείων κατευθύνσεων. Για τα εξειδικευμένα μαθήματα Σκηνοθεσίας δείτε παρακάτω:

• Μάθημα εργαστηριακού χαρακτήρα με υποχρεωτική παρουσία, όπου η μικρή ομάδα σπουδαστών, που έγινε δεκτή στην ειδίκευση Σκηνοθεσίας, επικεντρώνεται στη σκηνοθετική αναμέτρηση με ένα έργο. Με αφετηρία την ανάλυση του έργου και τη συμφωνία γύρω από τις βασικές σκηνοθετικές επιλογές, κάθε σπουδαστής ετοιμάζει ένα μέρος του έργου. Ταυτόχρονα οι σπουδαστές εξοικειώνονται με βασικές μεθόδους και τεχνικές της σκηνοθετικής εργασίας: την ανάλυση της δράσης, τα status, τη δραματουργική σύλληψη του σκηνικού χώρου κ.ά. Το εργαστήριο καταλήγει συνήθως σε κοινή παράσταση στους χώρους του Τμήματος. Έργα που έχουν δοκιμαστεί τα τελευταία χρόνια: Σαίξπηρ, Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας, Μπύχνερ, Λεόντιος και Λένα, Λούλα Αναγνωστάκη, Η πόλη κ.ά.

• Μάθημα εργαστηριακού χαρακτήρα με υποχρεωτική παρουσία, όπου ο φοιτητής ασκείται στη διαδικασία της πρόβας και την καθοδήγηση των ηθοποιών, και δοκιμάζεται σε διαφορετικά είδη κειμένων από έργα διαφόρων ειδών και εποχών (μονόλογος, διάλογος, αφήγηση, χορικό κτλ.). Η εργασία των σπουδαστών στο πλαίσιο του εργαστηρίου είναι εξαιρετικά εντατική δίχως να οδηγεί σε δημόσια παρουσίαση.

• Μάθημα εργαστηριακού χαρακτήρα με υποχρεωτική παρουσία που καταλήγει σε ατομικές σκηνοθεσίες, διάρκειας 30-40 λεπτών, με συγκεκριμένες απαιτήσεις, όπως π.χ. είδος κειμένου, αριθμός ηθοποιών κτλ. Ενδεικτικά θέματα που «δουλεύτηκαν» στο πλαίσιο της Σκηνοθεσίας ΙΙΙ: Δράση και αφήγηση στον Σαίξπηρ, Τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα, Μυθιστορήματα επί σκηνής, Η μικρή φόρμα – το μονόπρακτο, το διήγημα, Ποιήματα κ.ά. Στο επίπεδο αυτό οι παραστάσεις των σπουδαστών αποτελούν μια πρώτη «δήλωση ταυτότητας» και απαιτούν επιλογή συνεργατών και συγκρότηση ενός μικρού θιάσου, επιβάλλουν δηλαδή μια πλήρη και συνολική αντιμετώπιση των παραμέτρων της σκηνής: καθοδήγηση ηθοποιών, σκηνικά, μουσική, φωτισμοί κλπ. Κεντρικό ρόλο παίζει η «δραματουργία ως μέρος της σκηνοθεσίας», η σύλληψη και η κατάστρωση «κειμένων παράστασης» όπου εφαρμόζεται όλη η μέχρι τώρα διδασκαλία στο Τμήμα Θεάτρου. Η εκπαιδευτική διαδικασία γίνεται τόσο μέσα στην τάξη με όλη την ομάδα των σπουδαστών της ειδίκευσης, όσο και σε ατομικό επίπεδο με ατομική εποπτεία και παρακολούθηση των δοκιμών. Οι παραστάσεις δίνονται σε χώρους της Σχολής, όσο και σε συχνά απροσδόκητους χώρους της Θεσσαλονίκης, και είναι ανοιχτές στο κοινό.

• Κατάληξη του Κύκλου Σκηνοθεσίας με ατομικές σκηνοθεσίες, διάρκειας περίπου μιας ώρας στο θέατρο «Κλειώ» του Τμήματος. Οι σπουδαστές σκηνοθεσίας στο επίπεδο αυτό έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες ενός πλήρως εξοπλισμένου θεάτρου 80 θέσεων με αξιόλογη φωτιστική και ηχητική υποδομή – παρά το ότι η έλλειψη τεχνικού προσωπικού τα τελευταία χρόνια δυσκολεύει αφάνταστα το καλλιτεχνικό έργο. Η επιλογή των έργων είναι συνήθως ελεύθερη, αλλά η εργασία γίνεται υπό την εποπτεία των καθηγητών. Οι παραστάσεις αποτελούν συχνά πλήρη «προσχέδια παραστάσεων» κι είναι ανοιχτές στο κοινό. Στο πλαίσιο του μαθήματος ολόκληρη η ομάδα των σπουδαστών της σκηνοθεσίας ασκείται σε ειδικά ζητήματα του σύγχρονου θεάτρου. Ενδεικτικά θέματα: Performance, Χορικότητα κ.ά.

• Μάθημα εργαστηριακού χαρακτήρα με υποχρεωτική παρουσία, όπου οι φοιτητές επικεντρώνονται σε κείμενα που απευθύνονται σε παιδιά και εφήβους, στους τρόπους προσέγγισης και ανάλυσης αυτών των κειμένων, στην καθοδήγηση των ηθοποιών μέσα από παιχνίδια και ασκήσεις και στην εξοικείωση τους με βασικές μεθόδους και τεχνικές σκηνοθεσίας. Ο «ζωντανός» σκηνικός χώρος, ο ρυθμός, η ενέργεια καθώς και κάποιες ιδιαιτερότητες και μύθοι που αφορούν στο παιδικό και εφηβικό κοινό είναι μερικά από τα θέματα που μας απασχολούν. Το εργαστήριο καταλήγει σε ανοιχτή παράσταση.